" Η απομάκρυνσις εκ Κύπρου της Ελληνικής Μεραρχίας νομίζομεν
αποτελεί το μεγαλύτερον έγκλημα του
Στρατιωτικού Καθεστώτος, που επεβλήθη εις την Ελλάδα την 21ην
Απριλίου 1967. Η απομάκρυνσις έγινε δια
τελεσιγράφου της Τουρκίας προς την Ελλάδα, κατόπιν Στρατιωτικής
επιχειρήσεως προς εξουδετέρωσιν της Τουρκικής φρουράς της Κοφίνου επί της οδού
Λευκωσίας - Λεμεσού. Η φρουρά αυτή παρεκώλυε επικοινωνίαν της Αστυνομίας με
Ελληνικά χωριά και ο Αρχιεπίσκοπος εζήτησε στρατιωτικήν βοήθειαν από τον
Στρατηγόν Γρίβαν. Ούτος απήντησεν ότι το θέμα είναι σοβαρόν, ότι η στρατιωτική
ενέργεια, αν θα εγίνετο, έπρεπε να επιτύχη, ότε αναποφεύκτως θα εφονεύοντο
πολλοί Τούρκοι και τούτο θα είχε συνεπείας. Ο Γρίβας, ως ο ίδιος και εις εμέ¹ λεπτομερώς εξήγησεν, έστειλε
σχετικόν έγγραφον με ειδικόν απεσταλμένον εις τας Αθήνας, εφιστών την προσοχήν
δια τας συνεπείας. Αι εξ Αθηνών οδηγείαι εζήτουν να προχωρήση εις το εγχείρημα.
Αν ενθυμούμαι καλώς, μου ελέχθη ότι τας οδηγίας έδωσεν ο τότε Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως
Στρατηγός Σπαντιδάκης. Το εγχείρημα εξετελέσθη επιτυχώς φονευθέντων πολλών Τούρκων
και διαλυθέντος του Τουρκικού Φρουρίου Κοφίνου.
Οι Τούρκοι έστειλαν τελεσίγραφον όπως απομακρυνθεί ο Ελληνικός στρατός εκ Κύπρου, άλλως θα έφθαναν μέχρι πολέμου κατά της Ελλάδος. Η στρατιωτική Κυβέρνησις Αθηνών εκάλεσεν αμέσως τον Στρατηγόν Γρίβαν εις Αθήνας πιστεύουσα ότι η Τουρκία θα ικανοποιείτο αν εφορτώνοντο αι ευθύναι εις τον Γρίβαν και ανεκαλείτο ούτος εκ Κύπρου. Οι Τούρκοι επέμενον εις το τελεσίγραφόν των και τότε το Στρατιωτικόν Καθεστώς έλαβε την απίστευτον και καταρρακώνουσαν την Ελληνικήν τιμήν απόφασιν να απομακρύνη εκ της νήσου την Ελληνικήν Μεραρχίαν μετά του οπλισμού της. Δια τον φόβον μάλιστα ταραχών η απόβασις των επιστρεφόντων Ελλήνων Αξιωματικών και στρατιωτών εγένετο ουχί εις Πειραιά αλλ’ εις επαρχιακούς λιμένας.
Διατελών εν απελπισία δια το ασυγχώρητον κατά της Κύπρου πλήγμα επεσκέφθην τον Υπουργόν
Εξωτερικών Π. Π ι π ι ν έ λ η ν δια να πληροφορηθώ πώς συνέβη τούτο. Ούτος μου
έδειξεν ένα χάρτην της Βαλκανικής Χερσονήσου.
- - Βλέπετε, είπε, τους εχθρούς εις τα βόρεια σύνορά
μας. Οι Αμερικανοί μου είπαν ότι αν συγκρουσθούμεν με τους Τούρκους να μη
περιμένωμεν να μας βοηθήση η Αμερική προς υπεράσπισιν των βορείων συνόρων μας.
- Τι περιμένετε κ. Υπουργέ να σας πουν οι Αμερικανοί;
Φυσικά θα σας έλεγαν αυτά που σας είπαν, διότι θέλουν να αποφύγουν πόλεμόν μας με
την Τουρκίαν. Σεις ο ίδιος θα έπρεπε να κρίνετε αν ήτο δυνατόν να μένουν αδιάφοροι
οι Αμερικανοί και να αφήσουν να κατέλθουν εις το Αιγαίον οι Ρώσοι. Εξ άλλου
υπάρχουν και ζητήματα εθνικής τιμής τα
οποία υπαγορεύουν αποφάσεις ανεξαρτήτως
πολιτικών και στρατιωτικών υπολογισμών. "
***
¹Διήγηση
του συγγραφέως
Πηγή: ΑΤΥΧΗ ΚΥΠΡΟΣ, ΠΩΣ ΕΖΗΣΑ ΤΟΥΣ ΠΟΘΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΚΑΗΜΟΥΣ ΤΗΣ
1910 – 1980, ΣΑΒΒΑ ΛΟΪΖΙΔΗ Δρος Δικαίου, τ. Εθναρχικού Συμβούλου Κύπρου και τ.
Βουλευτού Αθηνών, Εκδόσεις Μπεργάδη, Αθήναι 1980, σ. 212, 213
